Registreer als nieuwe gebruiker om het Vlaamse Woordenboek op zijn best te kunnen gebruiken. Als ingelogde gebruiker kunt ge bijvoorbeeld nieuwe termen aan ons woordenboek toevoegen, andermans definities verbeteren, en reageren op bestaande definities.
werd(en)
zeer dikwijls verdwijnt de -d: wier, wieren
ook in West-Vlaanderen
D’r was ne moldre en die haeden knechten. En ’s nachts as die daor nen tijd waren, wieren die âlt kaot gemoukt. En as den iënen duëd was, kwam er hem nen ândren presenteren (volksverhalenbank.be)
Iedereen wier ofgetast, mo ja, e dief wit goe genoeg woa daten da moe steken. (volksverhalenbank.be)
Daar wierd niet van geklapt, daarbij ik en ôt (had) maar twee kinderen en ‘t onzent (bij ons) wierd er daar toch niet van geklapt ze (hoor), nee, dat was voorbij en dat bleef voorbij hé. Want dat kan geheel zeker al 20 jaar geleden zijn dat ik daarvan geklapt heb, dat ik u daar gezegd heb, g’heel zeker al 20 jaar en dat was goed omdat dat heel goed in mijn gedacht was, maar anders kon ik u daar geen uitleg over geven. (volksverhalenbank.be)
’s (= des)
→ stemverlies en sjwa-deletie van des → ts? of
→ samentrekking van te + ’s → ts?
waarschijnlijk in gebruik in geheel Vlaanderen, maar wellicht wordt het niet overal exclusief gebruikt
Mar as het tsones vroem an de Dele kwam
lachte-n-al de katte huile kruipel en lam.
(…) en tsaves kwam het er graas gelak as ’n aad meike vandaan.
(Ballade van de Rosse Poos, zorgbedrijfrivierenland.be)
Vrou Vuyle ende Laudate,
Loopt vry te dansse, onvervaert!
Weest tsavons laet opt strate,
Tgaet te vastelavontwaert!
(…)
Ghy moet u alle ghereeden,
Die ick niet ghenomen en can:
Daer schuylen so veel quaey beleeden
Tusschen wijf ende man!
Tsavons zijn wi droncken,
Tsmorghens es die keele drooch:
Het wijf gaet dan proncken,
Den haselaer es soe hooch!
(Antwerps Liedboek, dbnl.org)
Wie da goest’ hee kan diene 7e meie, zonder verplichtinge doarachter mee ons ts’noens goan eten. (Veur de èchte Genteneers, bloggen.be)
Ze wisten dasse waarschijnlijk tszondags moeste werken. (meertens.knaw.nl)
Tsavens komt hij altijd late thuis. Tsmorgens sta ik geerne vroeg op. Tsvrijdags is ’t magere kost. Tswekedags en tszundags en tsheiligdags en tsmestdags. (Loquela, zie commentaren)
’s (= des)
→ stemverlies en sjwa-deletie van des → ts? of
→ samentrekking van te + ’s → ts?
waarschijnlijk in gebruik in geheel Vlaanderen, maar wellicht wordt het niet overal exclusief gebruikt
Mar as het tsones vroem an de Dele kwam
lachte-n-al de katte huile kruipel en lam.
(…) en tsaves kwam het er graas gelak as ’n aad meike vandaan.
(Ballade van de Rosse Poos, zorgbedrijfrivierenland.be)
Vrou Vuyle ende Laudate,
Loopt vry te dansse, onvervaert!
Weest tsavons laet opt strate,
Tgaet te vastelavontwaert!
(…)
Ghy moet u alle ghereeden,
Die ick niet ghenomen en can:
Daer schuylen so veel quaey beleeden
Tusschen wijf ende man!
Tsavons zijn wi droncken,
Tsmorghens es die keele drooch:
Het wijf gaet dan proncken,
Den haselaer es soe hooch!
(Antwerps Liedboek, dbnl.org)
Wie da goest’ hee kan diene 7e meie, zonder verplichtinge doarachter mee ons ts’noens goan eten. (Veur de èchte Genteneers, bloggen.be)
Ze wisten dasse waarschijnlijk tszondags moeste werken. (meertens.knaw.nl)
Tsavens komt hij altijd late thuis. Tsmorgens sta ik geerne vroeg op. Tsvrijdags is ’t magere kost. Tswekedags en tszundags en tsheiligdags en tsmestdags. (zie commentaren)
Tijdbepalende genitieven die tot de Standaardtaal worden gerekend zijn ‘s maandags, ’s woensdags, ’s zaterdags en ’s zondags. (’s dinsdags en ’s donderdags komen nergens voor)
’s vrijdags wordt door de ANS als regionaal gelabeld
zie ook ts
’s Vrijdags gaan we naar de markt.
echt en waarachtig
zie ook echtig de waarheid, echtig
De vakantie was echtig en techtig fantastisch.
Ge gelooft me niet? Het is pertangs echtig en techtig waar!
Nieuwe versie!
Er is een nieuwe versie van het Vlaams Woordenboek online. Mocht je problemen ondervinden, gelieve deze te melden op onze
GitHub.
