Wijzigingen door nthn

gemeentenamen Antwerpen

Hieronder staan de Antwerpse dorps– en stadsnamen zoals ze door de eigen inwoners genoemd worden:

officiele naam – lokale naam

Aartselaar – Eusselor/Eusseler
Achterbroek – ‘t Aachterbroek
Antwerpen – Aantwaarpe
Arendonk – Oarendoenk
Baarle-Hertog – Boal
Balen – Boal
Beerse – Beirs (Bjeis)
Beerzel – Bjaezel
Bell – Bell
Berendrecht – Bendrecht
Berchem – Baarchoem
Berlaar – Balder
Bevel – Beivel
Blaasveld – Blausveld
Boechout – Boechoat
Bonheiden – Beunnààn
Booischot – Busschot
Boom – Boeëm
Borgerhout – Beurgeraut
Bornem – Beurm
Borsbeek – Beusbeek
Bouwel – Bowel, Buiwel, Huirtuit staase (statie)
Brecht – Bracht
Breendonk – Briëndoenk
Brasschaat – Bresschoat
Broechem – Broechem
Burcht – Burcht
Dessel – Dessel
Deurne – Duire
Duffel – Duffel
Edegem – Eigoem
Eikevliet – Aak, ook wel Akevliet, Akervliet
Eindhout – Eindert, Endert
Ekeren – Eikere
Emblem – Emmele
Essen – Esse
Geel – Geil
Geel-Larem – Geil-Lerm
Gestel – Gestel
Gierle – Giel
Grasheide – Gèshaa
Grobbendonk – Grobbedoenk
Hallaar – Halder
Halle – Al
Heffen – Effe
Heide – Eide
Heindonk – Aandoenk
Heist-op-den-Berg – Hest (ook wel Hest-oep-den-Berg, Hest-oep-t-heupke, hest-on-den-hill)
Hemiksem – Aemisse
Herentals – Hertals (etymologie 1248-1271, Herenthals: herent = hagebeuk, hals = een engte, een smalle passage en verwijst naar het gebruik van ?alsa in deze betekenis in Skandinavische plaatsnamen.)
Herenthout – Huirtuit (etymologie: 1186, Hernithiholt > Herenholts = bos van haagbeuken)
Herselt – Hessel
Hingene – Inge
Hoboken – Obbokke
Hoevenen – Oevere
Hombeek – Oembeik
Hoogstraten – Oeëgstroate
Hove – Oof
Hulshout – Hilset
Itegem – Ietegoem
Kalfort – Kallefuët
Kalmthout – Kalmtout
Kapellen – Kapelle
Kasterlee – Kastel
Kessel – Kessel
Klein-Vorst – Klaa-Veust
Klein-Willebroek – Klaai-Willebroek
Koningshooikt – Jut, Jöt
Kontich – Kontech
Leest – Liëst
Lichtaart – Lichtert
Lier – Lier
Liezele – Liezel
Lille – Lil
Lillo – Lullo
Lint – Lent
Lippelo – Luppeloeë
Loenhout – Loenet
Maria-ter-Heide – d’Aaj, Polygoon, Pollegom
Mariekerke – Moarekerk
Massenhoven – Massenove
Mechelen – Mechele
Meer – Meir
Meerhout – Merret
Meerle – Miël
Merksem – Maarksoem
Merksplas – Merreblos
Minderhout – Minderout, Minderaat
Mol – Mol
Morkhoven – Meurkoven
Mortsel – Meutsel
Niel – Niel
Nieuwmoer – de Nimoer
Nijlen – Naale
Noorderwijk – Nodderwaak
Oelegem – Uilegoem
Oevel – Oevel
Olen – Oeëlen
Olmen – Olme
Onze-Lieve-Vrouw-Waver – Wauver
Oorderen – Oeëtere (verdwenen ivm haven)
Oostmalle – Mal (ook wel Oeëstmal)
Oosterweel – Eusterwiël (verdwenen ivm haven)
Oppuurs – Oppuus
Oud-Turnhout – Oud-Turnout
Poederlee – Peujel, Poejel
Polygoon – Pollegom, Maria-ter-Heide
Poppel – Poppel
Postel – Possel
Pulderbos – Pulderbos
Pulle – Pul
Putte arr. Antwerpen – Put
Putte arr. Mechelen – Put (centrum) of Pit (gehuchten)
Puurs – Puus
Ramsel – Romsel
Ranst – Raanst
Ravels – Roavels
Reet – Riët
Retie – Ree’jie
Rijkevorsel – Veussel
Rijmenam – Ramenam
Ruisbroek – Roaisbroek
Rumst – Rimst
’s Gravenwezel – Wezel
Schelle – Schel
Schilde – Schil
Schoten – Schoeëte
Schriek – Schriek
Sint-Amands – Sintemaans
Sint-Anneke – Sint-Anneke
Sint-Antonius – Sint-Teunnes
Sint-Job-in’t-Goor – Sindjob
Sint-Katelijne-Waver – Katelaane (ook wel Katelaane Weuver)
Sint-Lenaarts – Sintelènnes
Stabroek – Stoabroek
Ten Aart – Den Oait
Terhagen – Traag
Tielen – Tiele
Tisselt – Tisselt
Tongerlo – Toengel
Turnhout – Turnout
Varendonk – Veurrendoenk
Veerle – Vei’l
Viersel – Viesel
Vlimmeren – Vlimmere
Vorselaar – Veusseleir
Vorst – Veust
Vosselaar – Vosselèr
Vremde – Vrempt
Waarloos – Woarloeës
Walem – Waalm
Wechelderzande – Wechel
Weelde – Weld
Weert – de Waert
Westerlo – Westel
Westmalle – Westmal
Westmeerbeek – Mjorbeik
Wiekevorst – Wiekeveust
Wijnegem – Waenegoem
Wildert – de Wildert
Willebroek – Willebroek
Wilmarsdonk – Wilmersdoenk (verdwenen ivm haven)
Wilrijk – Wildrèk
Winkelom-Heide – Haaj
Wintham – Wintam
Wommelgem – Oemelegoem
Wortel – Weuttel
Wuustwezel – Wezel
Zandhoven – Zaandove
Zandvliet – Zaanflit
Zevendonk – Zevendoenk
Zoerle-Parwijs – Zuul
Zoersel – Zoeësel
Zondereigen – Zondereige
Zwijndrecht – Zwindrecht

probeer deze lijst alfabetisch te houden

Bronnen:
RND (Reeks Nederlandse Dialectatlassen), delen Antwerpen; Vlaamsch Brabant; Klein-Brabant; Noord-Oost-Vlaanderen en Zeeuwsch-Vlaanderen.

zie ook gemeentenamen West-Vlaanderen, gemeentenamen Oost-Vlaanderen, gemeentenamen Vlaams-Brabant, gemeentenamen Limburg

Provincie Antwerpen

Bewerking door nthn op 24 May 2020 20:48
14 reactie(s)

gemeentenamen West-Vlaanderen

Alveringem: Oalveringem / Alvergem / Oavergem
Anzegem: Anzegem
Ardooie: Ardôoie
Avelgem: Oavelgem
Beernem: Beirnem
Blankenberge: Blanknberge
Bredene: Brèinienge
Brugge: Brugge
Damme: Damme
De Haan: D’n Oane / ironisch: “Le coq sur mer”
De Panne: De Panne
Deerlijk: Deirlyk
Dentergem: Dentergem
Diksmuide: Diksmude
Gistel: Gistel
Harelbeke: Oarlbeke
Heist: Eist
Heuvelland: Heuvelland
Hooglede : Hooglee
Houthulst: Outulst
Ichtegem: Ichtegem
Ieper: Yper
Ingelmunster: Iengelmunstr
Izegem: Yzegem
Jabbeke: Jabbeke
Knokke-Heist: Knokke-Heist
Koekelare: Kookloare
Koksijde: Koksyde
Kooigem: Koeigem
Kortemark: Kortemark
Kortrijk: Kortryk
Kuurne: Kuurne
Langemark-Poelkapelle: Langemark-Poekapelle
Ledegem : Leegem
Lendelede : Lendlee
Lichtervelde: Lichtervelde
Lombardsijde: Lombardsyde
Lo-Reninge: Lo-Rênienge
Menen: Mêenn
Mesen: Mêesn
Meulebeke: Mullebeke
Middelkerke: Middelkerke
Moorslede : Moorslee
Nieuwpoort: Nieuwpoort / Nieuwpôort
Oostende: Ostende
Oostkamp: Ôostkamp
Oostrozebeke: Rôosbeke
Oudenburg: Oednburg
Pittem: Pittem
Poperinge: Poperienge
Roeselare: Roeseloare
Ruiselede : Ruuslee
Spiere-Helkijn: Spiere-Elkyng
Staden : Staon
Tielt: Tielt
Torhout: Toeroet
Veurne: Veurn
Vleteren: Vletern
Waregem: Woaregem
Wenduine: Wendune
Wervik: Wervik
Westende: Westende
Wevelgem: Wevelgem
Wielsbeke: Wielsbeke
Wingene: Wiengne
Zedelgem: Zillegem
Zonnebeke: Zunnebeke
Zuienkerke: Zuunkerke
Zwevegem: Zwevegem

Graag volgens alfabet houden en de lokale naam aanvullen aub

zie ook gemeentenamen Oost-Vlaanderen, gemeentenamen Antwerpen, gemeentenamen Vlaams-Brabant, gemeentenamen Limburg

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 24 May 2020 20:47
6 reactie(s)

gemeentenamen Oost-Vlaanderen

Aalst: Oilsjt
Aalter
Assenede: Asnee
Baardegem
Baasrode : Bostroïe
Berlare: Berleir
Beveren
Brakel: Broakel
Buggenhout: Biggenaat
De Pinte
Deinze
Denderleeuw
Dendermonde: Deiremonne
Destelbergen
Eeklo
Erembodegem
Erpe-Mere
Evergem
Gavere
Gent: Gent
Geraardsbergen: Giesbaarge
Gijzegem
Haaltert
Hamme: Am (historisch Ham)
Herdersem
Herzele: Eizel (zie ook zware e)
Hofstade
Horebeke
Kaprijke
Kluisbergen
Knesselare
Kruibeke
Kruishoutem
Laarne
Lebbeke : Lebbeek
Lede
Lierde
Lochristi
Lokeren: Lokeren
Lovendegem
Maarkedal
Maldegem
Meldert
Melle
Merelbeke: Meirelbeke (zie ook zware e)
Moerbeke
Moorsel: Moeisel
Nazareth
Nevele
Nieuwerkerken
Ninove: Ninof
Oosterzele
Oudenaarde
Ronse: Ronse
Sint-Gillis-Waas
Sint-Laureins: Sente
Sint-Lievens-Houtem
Sint-Martens-Latem
Sint-Niklaas: Sinnekloas
Stekene: Stekene
Temse: Temst
Waarschoot: Woarschuut
Waasmunster: Vasmusteren
Wachtebeke
Wetteren
Wichelen
Wortegem-Petegem
Zele
Zelzate
Zingem
Zomergem
Zottegem
Zulte
Zwalm

Graag in alfabetische volgorde laten staan en de locale namen en hun uitspraak aanvullen aub.

Faluintjes: Moorsel, Baardegem, Herdersem en Meldert

zie ook gemeentenamen West-Vlaanderen, gemeentenamen Antwerpen, gemeentenamen Vlaams-Brabant, gemeentenamen Limburg

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 24 May 2020 20:47
1 reactie(s)

Vlaamse geslachten
(lijst)

Hier kunnen woorden alfabetisch opgelijst worden die:
- in het Vlaams een ander geslacht hebben dan in het SN
- waar er binnen Vlaanderen verschillen zijn in het gebruik van het geslacht
- waar er discussie is over het geslacht … der engelen ;) (engelen, het geslacht der ~)

woord	Vlaanderen	Nederland	speciallekes & opmerkingen
accordeon	m.	o.
account	m.	o.
affiche	v.	o.
afval	m.	o.
album	m.	o.
angst	v.	m.
aperitief	m.	o.
asfalt	m.	o.
atelier	m.	o.
(auto)bus	m.	m.	v. in Antwerpen
bassin	m.	o.
beton	m.	o.
blog	m.	o.
blok	m.	o.
boek	m.	o.
bos (bomen)	o.	o.	m. in West-/Oost-Vlaanderen
broodrooster	m.	o.
bulletin	m.	o.
bureau	m.	o.
bureel	m.	o.
cadeau	m.	o.
café	m./o.	o.
casino	m.	o.	zie ook Vlaamse uitspraak
cement	m.	o.
code	v.	m.	foutieve geslachtstoewijzing van de woordenboekmakers: ‘code’ is een verkorte vorm van ‘codex’, dat wel mannelijk is, maar dat maakt de code nog niet mannelijk
combo	v.	o.
commentaar	m.	o.
decolleté	m.	o.
decor	m.	o.
deeg	m.	o.
defilé	m.	o.	zie ook den defilé
deken	o.	m./v.	v. in Antwerpen
deksel	o.	m.
dessert	m.	o.
diner	m.	o.
doolhof	m.	o.
dossier	m./o.	o.
dok	m./v./o.	o.	v. in Antwerpen en de Kempen, m. in Mechelen en Oost-Vlaanderen, elders o.
eigendom	m.	o.
fiche	v.	o.
filter	m.	o.
flatscreen	m.	o.
frituur	v.	v.	schijnbaar onzijdig in Vlaanderen door grammatica: gereduceerd lidwoord
fysiek	m.	o.
gas	v.	o.
getuigenis	v.	o.
gilet	m.	o.	v. in Antwerpen-stad
hoen	v.	o.
hof	m.	o.
home	m./o.	m.	voornamelijk m.
horloge	o.	o.	v. in Antwerpen zie ook uurwerk
hypo	m.	o.
ID	m.	o.
idee	o.	m./o.	zie ook gedacht
kaart	v.	m./v.
kast	v.	m.
kader	m.	o.	zie Van Dale
kapsalon	o.	m.	idem voor ‘salon’
kat	v.	m.	kater en kattin zijn respectievelijk m. en v.
kleur	o.	m./v.
koffer	m.	m.	o. in Antwerpen
kroost	m.	o.
koord	v.	o.
lek	o.	o.	m. in Antwerpen
level	m.	o.
marsepein	m.	m./o.
matras	v./m.	o.	voornamelijk v. “In het Nederlands is matras van oorsprong een de-woord. Tegenwoordig komt matras, met name in Nederland, ook als het-woord voor. In België wordt matras voornamelijk als de-woord gebruikt; in Nederland is zowel de matras als het matras gangbaar.” (taaladvies.net)
menu	m.	o.
moment	m.	o.
mozaïek	m.	o.
muziek	m.	v.
nest	m.	o.
nummer	m.	o.
omslag	m.	o.
oog oor	o./v.	o.	v. voornamelijk nog in vaste uitdrukkingen (zie iets of iemand in d’oog houden + commentaren aldaar)
ogenblik	m.	o.
order	m./o.	m./v./o.	voornamelijk o., m. komt maar raarder voor
orkaan	m.	m.	o. in Antwerpen, v. in de Antwerpse Kempen (zie reacties)
overschot	m.	o.
percent	m.	o.
plafond	m.	o.	zie ook plafon, blafon
plein	o.	o.	v. in Antwerpen
prikkeldraad	m.	o.	nonsensicale geslachtstoewijzing in NL, want gewoon ‘draad’ is er wel m. zie ook pinnekesdraad/stekkerdraad
proza	v.	o.
punt (leesteken)	o.	m./v.
raam	m./v./o.	o.
reden	v.	m.
riool	v.	o.
rit	v.	m.
salon	o.	m.	idem voor ‘kapsalon’
schilderij	o.	o.	v. in Antwerpen, Vlaams-Brabant
t-shirt	m.	o.	v. in de Kempen
tafel	m./v.	m./v.	m. in West- en Oost-Vlaanderen; v. in Antwerpen, Vlaams-Brabant en Limburg
tarmac	m.	o.	zie ook Vlaamse uitspraak
techniek	m.	v.
tennis	m.	o.
terras	o.	o.	v./m. in West- en Oost-Vlaanderen
thuis	m.	o.
transport	m.	o.
trottoir	m.	o.
venster	v.	o.
vest	v.	o. (kledij) m./v. (stadsgracht)
villa	v.	m./v.
voetbal + andere balsporten	m.	o.
zand	o.	o.	m. in Limburg

zie ook:
- de, ’t, over de versus ’t
- grammatica: gereduceerd lidwoord (+ link naar lijst van Grytolle)
- straat, t straat

Gans Vlaanderen

Bewerking door nthn op 24 May 2020 20:20
148 reactie(s)

wegcode
(verzamellemma)

Ook de Vlaming moet op tijd en stond eens zijn woonst verlaten en hem in het openbaar begeven. Om van punt A naar punt B te geraken, moet hij een beroep doen op de wegcode, maar die verschilt in het Vlaams aanzienlijk van het Nederlands. In dit lemma bewaren we een overzicht van alle essentiële en minder essentiële terminologie en uitdrukkingen m.b.t. wegen en verkeer.

voertuigen:
automatic
cabriard
camion
camionette
clark
crèmekar
decapotabel
geit
hollandse mercedes
hoogtestapelaar
ministadswagen
mobilhome
moto
motocyclette
opligger
otto
plooivelo
trottinette
velo
vlieger
volumewagen
vorklift
wagen
warmeluchtballon